Nguyễn Thị Thanh Mai

-

Những quang cảnh đen #6

2018–2020

video đơn kênh, màu, âm thanh

00:08:00

Tác phẩm Những quang cảnh đen #6 là sự tiếp nối của dự án Ngày qua Ngày (2014), dựa trên nghiên cứu của Nguyễn Thị Thanh Mai về cộng đồng di dân gốc Việt ở hồ Tonlé SapCampuchia. Trải qua nhiều biến cố lịch sử, chiến tranh, nạn diệt chủng và mối quan hệ chính trị phức tạp giữa hai nước láng giềng, họ trở thành những di dân không quốc tịch, thiếu các tài liệu nhận dạng cần thiết, nghèo đói, thất học, thiếu sự bảo trợ của pháp luật. Năm 2016, khi quay lại hồ Tonlé Sap, Mai bắt gặp nhiều ngôi nhà nổi bỏ hoang, chìm dần trong nước. Rất nhiều gia đình đã rời bỏ Biển Hồ để đi về Việt Nam những năm gần đây, bởi nước ngày càng ô nhiễm, cạn kiệt; cá dần hết. Những quang cảnh đen #6 ghi dấu vị trí nơi những gia đình này đã từng sống và đã rời đi. Chúng là những quang cảnh vắng bóng người – như các câu chuyện, các kí ức, các niềm tin đang tan biến trên dòng Mekong hùng vĩ. Những bóng đèn màu xanh – thường được người dân dùng để đặt vó, bắt cá – giờ thắp sáng trong đêm, trở thành bằng chứng còn sót lại cho một nền văn hoá du mục đang dần biến mất. Văng vẳng ở phông nền video  lời khấn của một bà thầy cúng già – một di dânngười cũng đã rời làng lên ̀:

…  thời  về núi hết rồiđừng  mong trở lại  ơi nhớ . 
Ơn trên xây khiến đủ đềutới màn  tới lớp vậy  không yên đâu. 
Cá   trở lại núi sâuthì người đà tội quá  đâu được đủ đầy. 
Chi bằng phải cầu nguyện ơn trêntrên thời phật pháp chứng minh trong dợ này. 
Cho con cầu nguyện hết tâmcho  thời trở lại núi sông giúp đời