Rirkrit Tiravanija

-

vô đề 2020, ta không phải vật nuôi

2023

Tranh in bằng mực bụi mặt trời và bản in lưu trữ bằng kỹ thuật số trên giấy; tranh in nhiệt và bản in lưu trữ bằng kỹ thuật số trên giấy (song hoạ)

62.5 x 49.7 cm mỗi tấm

Tác phẩm untitled 2020 (we are not your pet) (vô đề 2020, ta không phải vật nuôi) nằm trong loạt tranh in Old Masters (Bậc thầy Cổ điển), khởi đầu cho sê-ri Extinction (Tuyệt chủng) của Rirkrit Tiravanija. Chuỗi tác phẩm này đưa ra những bình luận sắc bén về cách thức mà Thời kỳ Khai Sáng ở Châu Âu đã thúc đẩy sự phân biệt và chia ly giữa tự nhiên văn hoá. Bắt nguồn từ chủ nghĩa kinh nghiệm và chủ nghĩa duy lý, diễn ra cùng lúc với cuộc chinh phạt thuộc địa trên diện rộng, xuyên suốt Thời kỳ Khai Sáng, công cuộc truy cầu tri thức được thực hiện qua lăng kính thực nghiệm và dựa trên cơ sở khoa học. Những không phải là con người (bao gồm cả các dân tộc bị thuộc địa) đều bị đối xử như vật hoặc mẫu vật – tức, đối tượng bị nghiên cứu, thu thập và/hoặc trưng bày. Quá trình mở mang tri thức này đã làm tăng nhanh bội phần lòng tham và niềm đam mê “sưu tầm”, sở hữu của loài người. Cùng lúc, nó cũng tước đoạt hoàn toàn vai trò và quyền tự chủ/tự quyết của thế giới những sinh vật hơn-cả-loài-người, biến chúng thành những hiện vật đơn thuần, không hơn không kém. 
 
Ở loạt tranh in này, Rirkrit tái chế tác phẩm kinh điển của các danh hoạ bậc thầy đi trước bằng cách xóa bỏ mọi dấu vết của các sinh vật sống, nhằm phá vỡ trần thuật nguyên bản hiện hữu trong tác phẩm. Tại vị trí của các sinh vật đã bị xoá, nghệ in hình các loài động vật đã tuyệt chủng hoặc gần như tuyệt chủng bằng mực bụi mặt trời – loại mực chỉ hiển thị khi ta dùng tia cực tím chiếu lên bề mặt. Có phải khi chúng (gần) biến mất, ta mới thấy đời sống sinh vật mong manh biết bao? Có phải khi cuộc khủng hoảng tuyệt chủng cận kề, ta mới không còn “mù loà” trước hệ quả mà những dư âm lịch sử đã và vẫn đang ảnh hưởng lên cách ta sống (cùng) và nhìn (về) thế giới xung quanh? 
 
(Được biên tập từ trích đoạn văn bản cung cấp bởi STPI)