Một bài tập về ca-thương, phần II

16 tháng 1 năm 2025
Trò chuyện trực tuyến

Một bài tập về ca-thương, phần II
cùng Guy Cools

Đây là sự kiện cuối cùng trong chuỗi chương trình cộng đồng xoay quanh triển lãm Trong hư vô, cái hiện hữu, quy tụ Guy Cools (dramaturg, hay thuyết gia/biên kịch/sản xuất về múa, tác giả cuốn Performing Mourning: Laments in Contemporary Art, Bill Nguyễn (Giám đốc Nguyễn Art Foundation kiêm giám tuyển triển lãm), nghệ sĩ triển lãm Lêna Bùi (Việt Nam) cùng các nghệ sĩ khách mời Eliana Otta (Peru) và Sarah Boutin (Canada). Mang tựa Một bài tập về ca-thương, Phần II, thông qua các thực hành nghệ thuật đương đại khác nhau, buổi tọa đàm trực tuyến này đã khơi mở những suy từ về vai trò của ca-thương như lăng kính để soi xét các thực tại xã hội, sinh thái và con người.

Nếu như một số sáng tác tại triển lãm Trong hư vô, cái hiện hữu khai thác sự mất mát cá nhân một cách trực tiếp và riêng tư, thì bộ tác phẩm của Lêna lại mở ra những đối thoại về mối liên hệ mật thiết giữa loài người và các hệ sinh thái mà ta vốn là một phần chẳng thể tách rời. Lấy cảm hứng từ góc nhìn của Lêna, cũng như từ cuốn sách đầy tính nhân văn của Guy Cools, trọng tâm của buổi tọa đàm này xoay quanh sức mạnh tiềm tàng của những biểu thị nghệ thuật mang tính tưởng nhớ, quan tâm và chăm sóc. Vừa để xoa dịu nỗi đau, vừa để giúp ta thấu hiểu hơn ý nghĩa của sự mất mát, các biểu thị nghệ thuật kể trên không chỉ gói gọn trong biên giới của bối cảnh cá nhân, mà còn mở rộng để bao gồm cả các chiều kích mang tính xã hội và sinh thái. Phải đối mặt với những thách thức hiện tại, và cả những bất định tương lai không ai tránh nổi, liệu ca-thương có thể tiếp tục mang vác trọng trách khơi nguồn đồng cảm, nuôi dưỡng kết nối và thúc đẩy hành động thực tế? Đây là những câu hỏi mà người tham gia đã cùng khám phá tại buổi toạ đàm trực tuyến.

Triển lãm Trong hư vô, cái hiện hữu không chỉ là đơn thuần là trải nghiệm đơn chiều, mà còn là một mạng lưới sống động của các tác nhân – tác thể (actor – actant)* đan xen và tương tác, nơi chất liệu vừa trở thành một mắt xích chính nhưng cũng vừa là một điểm nhấn phụ. Đặt nghệ thuật là điểm kết nối thay vì chỉ là trọng tâm độc tôn, chương trình cộng đồng xoay quanh trưng bày Trong hư vô, cái hiện hữu thông qua chất liệu vật chất để phản hồi đến những vấn đề văn hóa-xã hội nằm bên ngoài hộp trắng (white cube). Hãy cho mắt bạn bị đánh lừa, cho xúc giác lầm tưởng những cái chạm để phá vỡ cái đã biết và bắt đầu hành trình tự diễn giải và liên tục tạo nghĩa.

Sự kiện này thuộc chuỗi chương trình giáo dục và cộng đồng được Nhi Dương khởi xướng và đồng giám tuyển cùng Bill Nguyễn xoay quanh Trong hư vô, cái hiện hữu, một triển lãm do Nguyễn Art Foundation tổ chức.

*Bruno Latour, trong cuốn Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network-Theory (tạm dịch: Tái hợp Xã hội: Giới thiệu Lý thuyết-Mạng-Tác nhân) (Oxford, 2005)